Bir müşterimiz tarafından masa üzerine bir şömentable yapılması istemiyle atölyemize getirilen 150 yıllık tel kırmanın oldukça eski durumda idi. Camlı bir çerçeve içince pano olarak kullanılmaktaydı.Öncelikle tel kırmanın monte edileceği kumaşın altyapısını hazırladık.Geleneksel eski el işlemesini daha modern bir görünümde yeniden uzun süreli kullanılabilmesi için kumaş seçimi önceliğimiz oldu. Parlak olmayan mat nubuk tarzı kumaşın seçimini yaptık. Sonra nervüllerle modern bir tarz kazandırdık.
Tel kırma eski kumaşından iki veya üç milimetre kalacak şekilde çıkarılıp önceden hazırlanan kumaşa mizanpaj çalışmaları ile en uygun şekilde tesbitlendi.Daha sonra toplu iğnelerle kumaşa tutturuldu ve dikiş makinası ile itinalı ve seçkin bir dikiş kalitesiyle montaj çalışmalarına başladık.
Videoada bulunan başlıklar ve bölümler aşağıdaki gibidir:
- Tel Kırmanın İlk Hali
- Tel Kırmanın Kesilmesi
- Tel Kırmanın Montajı
- Tel Kırmanın Runner Örtüsünde Montajlı Hali
Tel Kırma ile İlgili Genel Bilgi
Tel kırma işi 18. yüzyıldan beri yapılmaktadır. Bu işleme ilk defa zonguldak ilinin bartın ilçesinde yapılmış, geliştirilmiş ve yayılmıştır. Tel kırma ayrıca Ankara ili Beypazarı ilçe merkezinde de yapılmaktadır.
Tel Kırma işi ipliği sayılabilen kumaşlar üzerine özel bir iğne ve yassı tel kullanılarak puanları tek tek işlenen ve telleri makas kullanmadan kıvrılarak koparılan, tersi ile yüzü farklıgörüntüde olan işleme türüdür.Tel kırma işinin sayılarak işlenmesi nedeni ile yöredeki bireyler bu işlemede genellikle tül ve tülbent kullanmaktadırlar. Bazı yörelerde kumaş üzerine kavana dikilerek işlendiği bilinmektedir.Tel Kırma işi artı ve çarpı olmak üzere iki farklı teknikle işlenebilmektedir.
İşlemenin düzgün olması, kolaylıkla ve süratle işlenmesi bakımından kumaşı germe işlemi önemlidir. değişik ve güzel bir işleme olan tel kırma işi, kumaş kasnağa gerilerek işlenir. Bazı yörelerde kasnak dışında gergef ve kalbura da gerilmektedir. Kasnak kolay taşınması ve kullanılması bakımından tercih edilmektedir.
Yüzyıllar boyunca türk kadınları süslediği her şeyi kendi zevk ve anlayışına uygun bir şekilde, kendi öz benliğinden, geleneğinden katkılarla işlemiştir.Bezeme ve süslemede bütünü oluşturan parçalardan her biri motif olarak isimlendirilmiştir.
Türk kadını yaptığı her işleme ve oyadaki motiflere duygularını dile getiren isimler koymuştur. Bu durum Beypazarı ilçesinde de devam etmektedir. Bir kısmı eskiden konulmuş bu isimleri ve kullanılan ürünleri şu şekilde sıralamak mümkündür.
Esran, baklava, ilmik anlamına gelen dindin, lokul, balarısı, sinek, kelebek, sarhoş sokağı, bağ yaprağı, muska, yıldız, iskan motifleri tülbent üzerine başörtüsü olarak gül, fincan motifleri, mendil olarak örümcek ve değirmen taşı motifleri de oda takımı olarak hazırlanmış ya da işlenmiş örneklerdir.Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi, araştırma görevlisi tuğyan Müfide aksoy’dan alıntı yaptığımız tel kırma hakkındaki bilgileri sizlerle paylaştık.
